Biyoloji solunum sistemine dair sorulmuş Solunum Sistemi Soruları bu makalede toplanmıştır.
Pleura Sıvısının Görevleri
- Akciğerin çalışmasını kolaylaştırır
- Kaburgaların akciğere zarar vermesini önler
- Atmosfrle gaz alış-verişi sağlar
NOT:
Pleura sıvısı damar ve sinirlerin akciğer girişinde bulunmaz!
Fosfolipit ve Protein Yapılı Surfaktanın Görevleri
- Alveol yüzey gerilimini, gereken kas kuvvetini azaltır
- Kılcal damardan alveole daha az su geçişi olur. Su kaybı önlenir
- Solunum gazlarının daha kolay geçmesini sağlar
- Mukusta kayganlık sağlar
Solunum Sisteminde Soluk Alma Sıralaması
- Kandaki CO2 ↑
- pH ↓
- Omurilik soğanı uyarılır
- Diyafram ve kaburga arası kaslar kasılır
- Diyafram düzleşir, kaburga uçları yükselir
- Göğüs boşluğu hacmi ↑, Akciğer basıncı ↓, Karın boşluğu hacmi ↓, Karın boşluğu basıncı ↑
- Hava akciğere girer, Alveollerdeki O2 ↑ ve doku kılcallarına gönderilir
NOT:
Diyafram kasının hacmi değişmez!
Solunum Sisteminde Soluk Verme Sıralaması
- Diyafram ve kaburga arası kaslar gevşer (bunun için her ikisinde de ATP harcanır)
- Diyafram göğüse doğru kubbeleşir. Kaburgalar aşağı doğru iner
- Göğüs kafesi daralarak hacmi ↓, akciğer basıncı ↑
- Akciğerde geri yaylanma basıncı oluşur
- Basınçtan kaynaklı akciğerdeki hava çıkar
Soluk Vermede Neler Etkilidir?
- Akciğerin geri yaylanma basıncı
- Elastik lifler
- Pleura sıvısı
Atmosferden Daha Çok Oksijen Almayı Sağlayanlar Nelerdir?
- Olgun alyuvarların çekirdeksiz olması
- Alveollerin geniş yüzeyi
- Akciğerin iç yüzeyinin nemli olması
- Alveollerin tek katlı epitelle örtülü olması
solunum sistemi soruları
Oksijenin Taşınması
%98 alyuvardaki hemoglobinlerde, %2‘si kan plazmasında çözünmüş olarak taşınır.
1. O₂ akciğer kılcallarına difüze ederek hemoglobin (Hb) ile birleşir
Hb + O₂ → HbO₂ (Oksihemoglobin)
Not: Oksijen hemoglobindeki demire bağlanır
2. Oksihemoglobin büyük kan dolaşımıyla dokulara taşınır
3. Doku kılcallarında kandaki CO₂ kısmi basıncı arttığından pH ↓, hemoglobin O₂’yi sebest bırakır. Buna Bohr etkisi denir.
HBO₂ → HB + O₂
Bohr Etkisi Neler Sonucu Ortaya Çıkar?
- Laktik asit artışı
- CO₂’nin artışı
- pH’ın azalması
Bohr Etkisi Nerelerde Görülür?
- Koroner damarlarda
- Bacak isketler kasında
Karbondioksidin Taşınması
%70‘i kan plazmasında bikarbonat iyonu şeklinde, %23′ü alyuvarda hemoglobine bağlı olarak ve %7‘si kan plazmasında çözünmüş olarak taşınır.
Doku hücresindeki CO₂ önce → Doku sıvısına → Doku kılcallarına difüze eder.
Doku Kılcallarında:
1. Hücrelerdeki CO₂ kılcal damara sonra difüze ederek alyuvara geçer.
2. CO₂ alyuvardaki karbonik anhidraz enzimiyle H₂O ile birleşerek Karbonik asit oluşur
CO₂ + H₂O → karbonik anhidraz enzimiyle → H₂CO₃
3. H₂CO3 iyonlarına ayrışır.
H₂CO₃ → H⁺ + HCO₃⁻
4.H⁺ hemoglobinle birleşir. Alveol kılcallarına böyle taşınır. Kanın asitleşmesini engeller.
Hb +H⁺ → HbH⁺
5. Bikarbonat iyonları ise alyuvardan çıkarak kan plazmasına geçer. Alveollere böyle taşınır.
Alveollerde:
1. HCO₃⁻ alveolllere ulaştığında Hemoglobin H⁺’dan ayrılır
HbH⁺ → Hb +H⁺
2.Bikrabonat ve hidrojen iyonları alyuvar içinde tekrardan birleşerek Karbonik asidi oluşturur.
H⁺ + HCO₃⁻ → H₂CO₃ (Karbonik asit)
3. Karbonik asit, karbonik anhidraz enziminin tersinir çalışmasıyla tekrar CO₂ ve H₂O’ya dönüşür.
H₂CO₃ (Karbonik asit) → karbonik anhidrazla → CO₂ + H₂O
4.CO₂ alyuvardan çıkıp difüzyonla önce alveole sonra da soluk vererek dışarı çıkar
NOT: H₂CO₃ oluşumu doku kılcalı ve alveol kılcalında ortaktır.
Bazı bilgiler biyolojiadresim'den alınmıştır. Diğer makalelerim için buraya basın.
Solunum Pigmentlerinin Ortak Özellikleri
- Protein ve Metal (Cu veya Fe) yapılı.
- Renkli
- Oksijen taşıma kapasitesini artırır.
- kan pH’ını sabit tutar.
- O2 ile birleşip ayrılabilirler
solunum sistemi soruları
Serbest Kalan Oksijen Sırasıyla Hangi Yolu İzler?
Önce Kan plazmasına → Doku sıvısına→ Hücrelere geçer
Geri Yaylanma Basıncı Hangi Faktörlere Bağlıdır?
- Akciğerdeki elastik lifler
- Pleura sıvısının sağladığı yüzey gerilimi
Yükseklere Doğru Çıkıldıkça Neler Artar Neler Azalır?
- Solunum hızı ↑
- CO2 ↑
- Alyuvar Sayısı ↑
- Kalp atış sayısı ↑
- Atmosfer O2 kısmi basıncı ↓
Oksijen Taşıma Kapasitesini Neler Değiştirir?
- Vücut sıcaklığı
- Kan pH’ı
Kan Akciğerden Geçerken Neler Artar Neler Azalır?
- Oksijen, Amonyak (NH3) ↑
- Karbondioksit, Su, glikoz ↓.
Oksijen Kısmi Basıncı Nerede Daha Fazladır?
İki farklı ortamda oksijen sayısı ve oksijen oranı fazla olanın O2 kısmi basıncı daha fazladır.
Soluk almak için gereken oksijen kısmi basıncının karşılaştırılması
Atmosfer O2 kısmi basıncı > Alveol > Alveol kılcalları > Doku Kılcalları
Solunum Sistemi Soruları
